Uwaga na inne zagrożenia, które w czasie wolnym od obowiązku szkolnego kuszą i prowokują…
Alkohol. Nie można przejść obojętnie obok problemu spożywania alkoholu. Niestety coraz częściej sięgają po niego młodzi ludzie, którzy traktują go jako element dobrej zabawy, często nie zdając sobie z konsekwencji jakie za sobą niesie. Do takiego zjawiska przyczyniły się uwarunkowania społeczne takie jak kultura, nawyki, obyczaje związane z piciem, ale również łatwy dostęp do alkoholu. Inicjacji alkoholowej dzieci i młodzieży sprzyja jego spożywanie w domu rodzinnym, w grupie rówieśniczej, a także w miejscach publicznych. Coraz częściej zdarza się, że to właśnie rodzice pierwsi częstują swoje dziecko piwem, myśląc, że dzięki temu ich pociecha nie sięgnie po inne używki i na tym skończy. Niestety praktyka wskazuje, wręcz coś odwrotnego. Spożywanie alkoholu w towarzystwie rodziców likwiduje psychiczną barierę i wzbudza dalsze zainteresowanie używkami. Pamiętajmy o tym, że nadużywanie alkoholu niesie za sobą poważne następstwa we wszystkich dziedzinach życia codziennego. Alkohol stymuluje do zachowań agresywnych, pozbawia hamulców emocjonalnych, w efekcie czego dochodzi do konfliktów z prawem i często do nieporozumień rodzinnych. Alkohol często towarzyszy popełnianiu przez młodych ludzi przestępstw lub wykroczeń, natomiast brawura prowadzi do nieszczęśliwych wypadków. Dlatego powinniśmy jasno określić swoje stanowisko i powiedzieć stanowczo NIE w przedmiocie spożywania alkoholu przez dzieci i młodzież!
Narkotyki. Temat tabu, od którego staramy się uciec twierdząc, że nas ten problem nie dotyczy. Są różne powody, dlaczego dziecko sięga po narkotyki. Najbardziej prozaiczne to ciekawość, nuda, czy też brak właściwej kontroli rodziców. Aby przeciwdziałać uzależnieniom, nie trzeba znać narkotyków, na co często narzekają rodzice. Wystarczy nie tracić dobrego kontaktu z dzieckiem i go obserwować. Postępować zgodnie z zasadą „Ufaj i kontroluj”. Nagłe zmiany nastroju (duża aktywność, zmęczenie), izolowanie i zamykanie się w sobie, zmiana grona dotychczasowych przyjaciół, izolowanie się od innych domowników, spędzanie większości czasu samotnie w swoim pokoju, kłamstwa i wykręty, wynoszenie z domu wartościowych przedmiotów, podkradanie pieniędzy czy słodkawa woń oddechu, włosów i ubrania mogą być pierwszymi sygnałami świadczącymi, że dziecko ma kłopoty i miało kontakt ze środkami odurzającymi. Aby uniknąć tego problemu, należy zdecydowanie zareagować, stawiając zakazy i nakazy. W dalszym ciągu należy obserwować dziecko, zwracając uwagę na to, co mówi i jak się zachowuje. Należy znaleźć czas na wysłuchanie jego problemów, unikanie złośliwych i krytycznych porównań z innymi rówieśnikami czy rodzeństwem. Każdą anomalię w zachowaniu trzeba sprawdzić i poznać jej przyczynę, aby w porę podjąć odpowiednie działanie. Im wcześniej dojdzie do ujawnienia skłonności do środków narkotycznych, łatwiej jest nad tym zapanować. Jeżeli dojdzie jednak do sytuacji, w której dziecko miało bezpośredni kontakt z narkotykiem, nie należy panikować. Trzeba zastanowić się nad przyczyną sięgnięcia po narkotyki. Może został podany wbrew jego woli? Może zaszło coś, co spowodowało chęć zwrócenia na siebie uwagi, może nagromadziły się kłopoty i dziecko samo nie jest w stanie sobie z nimi poradzić. A może była to chęć skosztowania „zakazanego owocu”? Zastanowić się należy, w jaki sposób można temu zaradzić, co trzeba zmienić, aby dziecko odzyskało wiarę w siebie i pomóc w wydostaniu się z matni. Jak przywrócić poczucie bezpiecznego ogniska domowego? Bezwzględnie należy zasięgnąć porady u specjalisty, zwlekanie grozi tragedią, która oprócz dziecka dosięgnie również całą rodzinę. Adresy i telefony poradni znaleźć można w każdej placówce lecznictwa otwartego, ośrodkach pomocy społecznej, komendach powiatowych / miejskich Policji.
Ucieczki. Nie wszyscy zdają sobie sprawę z wagi problemu, jakimi są ucieczki z domów. W okresie wakacji średnio 250 nieletnich przebywa na tzw. „gigancie”. Niejednokrotnie właśnie podczas ucieczek dzieci po raz pierwszy wchodzą w konflikt z prawem. Nawiązują kontakty ze światem przestępczym, z uwagi na brak pieniędzy dokonują drobnych kradzieży, bo przecież „coś trzeba jeść” lub innych czynów zabronionych. Często włamują się do altanek, aby spędzić tam noc lub też korzystają z propozycji noclegu u nowo poznanych osób. Niestety istnieje niebezpieczeństwo, że intencje osób proponujących nocleg nie są bezinteresowne. Nastolatki piją alkohol, sięgają po środki odurzające, rozpoczynają kontakty seksualne z przygodnymi osobami, nierzadko w celach zarobkowych. Podczas ucieczki dziecku może stać się krzywda, może paść ofiarą przestępstwa, może zostać okradzione, pobite bądź wykorzystane seksualnie, a nawet uprowadzone. Należy zauważyć, że dziecko które decyduje się na ucieczkę sądzi, iż jego potrzeby nie są zauważane, czuje się wręcz lekceważone, nie kochane, nikomu niepotrzebne.
Wakacje za granicą. Coraz więcej osób w czasie wakacji wyjeżdża na wycieczki lub wczasy z granicę. Zdarza się, że na taki wyjazd decydujemy się w ostatniej chwili, jednak pośpiech i szczególnie „niewiedza” mogą pociągnąć za sobą poważne konsekwencje. Zaaferowani zbliżającą się przygodą zapominamy często o podstawowych zasadach bezpieczeństwa, które pozwolą nam uniknąć nieprzyjemnych sytuacji. Trzeba zdać sobie sprawę, że nieświadomie możesz stać się przemytnikiem narkotyków. Przewożenie narkotyku przez granicę (nawet nieświadome i niezamierzone) jest przestępstwem i podlega ściganiu według prawa obowiązującego w danym państwie. W niektórych krajach kary stosowane za przemyt narkotyków są niezwykle surowe, włącznie z karą śmierci.
Narkotykowym przemytnikiem możesz stać się, jeśli:
- zbytnio zaufasz obcym ludziom;
- nie będziesz strzegł swojego bagażu;
- okażesz naiwność lub brak doświadczenia.
Pamiętaj!
Nie wszyscy ludzie są dobrzy i uczciwi. Są tacy, którzy będą chcieli Cię wykorzystać. Zasada ograniczonego zaufania sprawdza się również i w tym przypadku.
Oto kilka dobrych rad, by uniknąć przykrych sytuacji:
- nie przyjmuj od nieznajomych żadnych pakunków do przewiezienia przez granicę;
- zabezpiecz swój bagaż tak, by nikt nie miał do niego dostępu;
- w miarę możliwości miej swój bagaż w polu widzenia, szczególnie pilnuj go w czasie kontroli granicznej, by nie doszło do jego celowej zamiany;
- zawsze stosuj zasadę ograniczonego zaufania, zanim zgodzisz się na dostarczenie za granicę prezentów, leków, czy innych przesyłek;
- każdą nietypową propozycję przysługi lub niepokojącą sytuację związaną z Twoim bagażem zgłoś właściwym służbom;
- bądź podejrzliwy, gdy ktoś zaproponuje wyjątkowo tanią i okazjonalną wycieczkę.