Podróż po kartach historii na ,,100 rocznicę powołania Policji Państwowej”
100. rocznica powstania Policji Państwowej, jest dobrą okazją by przybliżyć historię tej formacji. Chcąc uczcić te obchody Komendant Powiatowy Policji w Węgorzewie, pod patronatem Burmistrza Węgorzewa, zorganizował spotkanie z udziałem prelegentów z Biura Edukacji IPN-u oraz Grupy Rekonstrukcji Historycznej z Białegostoku. Zaprezentowano również wystawę pn. „Policja Państwowa 1919 - 1939”. W spotkaniu wzięli udział włodarze miasta, przedstawiciele zaprzyjaźnionych służb mundurowych i instytucji oraz uczniowie z Zespołu Szkół Ogólnokształcących w Węgorzewie.
W czwartek (19.11.2019) o godz. 10:00 w sali Węgorzewskiego Centrum Kultury, odbyła się wystawa połączona z prelekcją przedstawiciela Instytutu Pamięci Narodowej w Białymstoku oraz Grupy Rekonstrukcji Historycznej również z Białegostoku. Wystawa i prelekcja dotyczyła Policji Państwowej w dwudziestoleciu międzywojennym. Uroczystość rozpoczął nadkom. Marcin Karmowski Komendant Powiatowy Policji w Węgorzewie, który przywitał zaproszonych gości i zapowiedział prelegentów. Następnie głos zabrał Waldemar Tyszuk przedstawiciel Oddziałowego Biura Edukacji Narodowej Instytutu Pamięci Narodowej w Białymstoku, który swoje wystąpienie rozpoczął od wyjaśnienia terminu Policja, tłumacząc iż wywodzi się ono od greckiego słowa politeia, oznaczającego zarząd nad miastem – państwem. Podkreślił, że tworzenie naszej formacji rozpoczęło się od tzw. Straży Obywatelskiej, która miała za zadanie utrzymać porządek publiczny. Była to formacja złożona najczęściej z cywili: urzędników, przedstawicieli inteligencji, bogatych rzemieślników. Następnie zaznaczył, że warunki do stworzenia przyszłej Policji Państwowej umożliwiło odzyskanie przez Polskę niepodległości w listopadzie 1918 roku. Finalnie, 24 lipca 1919 roku Sejm uchwalił ustawę o Policji Państwowej, zmieniając nazwę z dotychczas obowiązującej w projekcie Straży Bezpieczeństwa. Nowa formacja jako organ wykonawczy władz państwowych i samorządowych miała za zadanie ochronę bezpieczeństwa, spokoju i porządku publicznego. W myśl ustawy Policja Państwowa była wyszkolona i zorganizowana na wzór wojskowy. Władzę naczelna pełnił Komendant Główny podlegający Ministrowi Spraw Wewnętrznych.
Ubiegający się do służby w Policji musieli być w wieku 25 – 35 lat, posiadać obywatelstwo polskie, charakteryzować się dobrą sprawnością fizyczną, znajomością języka polskiego oraz umiejętnością poprawnego pisania i czytania.
Pierwszą rekrutację kobiet do nowo powstałej Policji Kobiecej, na czele ze Stanisławą Filipiną Paleolog, przeprowadzono w 1925 roku. Celem nadrzędnym damskiej części tej formacji miało być zwalczanie prostytucji oraz handlu kobietami i dziećmi. Policja Państwowa posiadała swoje umundurowanie w kolorze ciemnogranatowym. Wybuch II wojny światowej sprawił, że służba funkcjonariuszy Policji Państwowej została przerwana. Wielu policjantów trwając do końca w komendach i komisariatach, stawiała opór najeźdźcy, zostało aresztowanych lub straconych w miejscach zbiorowej egzekucji.
Tekst przysięgi nowych funkcjonariuszy Policji Państwowej brzmiał następująco:
„Przysięgam Panu Bogu wszechmogącemu na powierzonym mi stanowisku pożytek Państwa Polskiego oraz dobro publicznie mieć zawsze przed oczyma, władzy zwierzchniej Państwa Polskiego wierności dochować; wszystkich obywateli kraju w równym mając zachowaniu, przepisów prawa strzec pilnie, obowiązki swoje spełniać gorliwie i sumiennie, rozkazy wykonywać dokładnie, tajemnicy urzędowej dochować. Tak mi Panie dopomóż.”
Kolejnym prelegentem był Cezary Wąsewicz kierownik Grupy Rekonstrukcji Historycznej Policji Państwowej ’39. Rekonstruktorzy zapewnili uczestnikom spotkania podróż po kartach historii Policji. Opowiedzieli o dziejach Policji Państwowej okresu międzywojennego oraz historycznej rekonstrukcji z zakresu policyjnego umundurowania, uzbrojenia i wyposażenia. Zebrani goście mogli dowiedzieć się między innymi , jakie mundury nosili funkcjonariusze Policji Państwowej oraz jakim sprzętem na co dzień się posługiwali, jakie istniały wydziały, jak wyglądały szkolenia oraz jakimi środkami transportu dysponowali. Rekonstruktorzy opowiedzieli również o obowiązujących w tamtych czasach zasadach przyjęcia do Policji Państwowej.
Na zakończenie Komendant Powiatowy Policji w Węgorzewie nadkom. Marcin Karmowski podziękował prelegentom za stworzenie wspaniałej atmosfery, podzielenie się z nami swoją wiedzą i doświadczeniem oraz Burmistrzowi Krzysztofowi Kołaszewskiemu i Przewodniczącej Rady Miejskiej w Węgorzewie Aleksandrze Kiełczewskiej za pomoc przy organizacji uroczystości, wręczając pamiątkowe medale.
-
Uczestnicy spotkania -
Przedstawiciele Grupy Rekonstrukcji Historycznej Policji Państwowej ’39 -
Cezary Wąsewicz kierownik Grupy Rekonstrukcji Historycznej Policji Państwowej ’39 -
Uczestnicy spotkania -
Prezentacja umundurowania -
Waldemar Tyszuk przedstawiciel Oddziałowego Biura Edukacji Narodowej Instytutu Pamięci Narodowej w Białymstoku
Zachęcamy mieszkańców Węgorzewa i osoby odwiedzające miasto do obejrzenia wystawy „Policja Państwowa 1919-1939”. Będzie można ją zobaczyć w Urzędzie Miejskim w Węgorzewie, a następnie w Starostwie Węgorzewskim.
(af/tm)