Przypomnieliśmy młodzieży na czym polega odpowiedzialność prawna nieletnich - Aktualności - Policja Warmińsko-Mazurska

Prawna odpowiedzialność osób niepełnoletnich to zagadnienie, które od lat jest tematem wielu spotkań edukacyjnych realizowanych przez funkcjonariuszy Policji skierowanych do dzieci
i młodzieży szkolnej.

Trwający czas pandemii wpłynął na nasze życie, modyfikując wiele aktywności. Podobnie rzecz się ma w przypadku realizacji zadań przez policjantów w zakresie pracy profilaktycznej.

Funkcjonariusze dostosowując się do panujących uwarunkowań przenieśli swoją działalność edukacyjno-informującą do sieci i już od wielu miesięcy za pośrednictwem łącz internetowych spotykają się z uczniami.

Tak też stało się w poniedziałek (29.11.2021) kiedy to policjantki z Wydziału Prewencji KWP w Olsztynie przeprowadziły lekcję on-line z 9 837 uczniami starszych klas szkół podstawowych z terenu województwa warmińsko-mazurskiego.

99 szkół zarejestrowało swój udział w spotkaniu, które poświęcone było jakże ważnemu zagadnieniu, a mianowicie: „odpowiedzialność prawna nieletnich w odniesieniu do zdarzeń motywowanych uprzedzeniami”.

Spotkanie odbyło się w ramach kontynuacji rozpoczętego w poprzednim roku szkolnym projektu o charakterze oddziaływania edukacyjnego pn. „Czy wiesz, że możesz mówić nie …”, zainicjowanego wspólnie przez Komendanta Wojewódzkiego Policji w Olsztynie oraz Warmińsko-Mazurskiego Kuratora Oświaty.

Treści jakie policjantki zaprezentowały uczniom w formie wykładu, opierały się głównie na przepisach wynikających z ustawy z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich (Dz.U.2014.382) i dotyczyły istotnych z punktu widzenia młodych osób zagadnień.

Co mówi ustawa o postępowaniu w sprawach nieletnich? Kto to jest nieletni?

To osoba, która jest w przedziale wiekowym 13-17 lat i dopuściła się konkretnego czynu karalnego lub zachowania demoralizującego.

To też osoba, która ma lat do 21, wobec której sąd rodzinny podjął już środki wychowawcze lub poprawcze i są one orzeczone do ukończenia przez ta osobę 21 roku życia.

Co z osobami, które nie ukończyły 13 roku życia?

Jeżeli dopuszczą się złamania prawa to odpowiadają przez Sądem Rodzinnym i Nieletnich  za zachowanie demoralizujące.

Zachowania demoralizujące są to przejawy następujących negatywnych zachowań:

• naruszenie zasad współżycia społecznego
• popełnienie czynu karalnego
• używania alkoholu lub innych środków w celu wprowadzenia się w stan odurzenia;
• uprawiania prostytucji;
• włóczęgostwo, żebranie;
• przebywanie na wagarach;
• palenia wyrobów tytoniowych;
• posługiwania się wulgaryzmami;
• stosowanie przemocy w rodzinie;
• przebywania małoletnich bez opieki rodziców lub opiekunów;
• uchylanie się od obowiązku szkolnego
• udział w grupach przestępczych
• inne zachowania naruszające normy prawne i społeczne.

Co to jest czyn karalny?

Jest to przestępstwo lub przestępstwo skarbowe oraz wykroczenia określone w następujących artykułach kodeksu wykroczeń: art. 51, art. 69, art. 74, art. 76, art. 85, art. 87, art. 119, art. 122, art. 124, art. 133 lub art. 143.

Na czym polega działanie Sądu Rodzinnego?

Otóż w każdym powiecie znajduje się Sąd Rejonowy, w którym funkcjonuje Wydział Rodzinny i Nieletnich. Tam pracują Sędziowie Rodzinni, którzy na mocy uprawnień nadanych tejże instytucji podejmują decyzje odnoszące się do nieletniego, w formie postanowień mających charakter środków wychowawczych oraz środków poprawczych w postaci umieszczenia w zakładzie poprawczym; kara może być orzeczona tylko w wypadkach prawem przewidzianych, jeżeli inne środki nie są w stanie zapewnić resocjalizacji nieletniego.

Co Sąd Rodzinny może postanowić wobec nieletniego?

Sąd Rodzinny wobec nieletniego może:

1. udzielić upomnienia;
2. zobowiązać do określonego postępowania, a zwłaszcza do naprawienia wyrządzonej szkody, do wykonania określonych prac lub świadczeń na rzecz pokrzywdzonego lub społeczności lokalnej, do przeproszenia pokrzywdzonego, do podjęcia nauki lub pracy, do uczestniczenia w odpowiednich zajęciach o charakterze wychowawczym, terapeutycznym lub szkoleniowym, do powstrzymania się od przebywania w określonych środowiskach lub miejscach albo do zaniechania używania alkoholu lub innego środka w celu wprowadzania się w stan odurzenia;
3. ustanowić nadzór odpowiedzialny rodziców lub opiekuna;
4. ustanowić nadzór organizacji młodzieżowej lub innej organizacji społecznej, zakładu pracy albo osoby godnej zaufania - udzielających poręczenia za nieletniego;
5. zastosować nadzór kuratora;
6. skierować do ośrodka kuratorskiego, a także do organizacji społecznej lub instytucji zajmujących się pracą z nieletnimi o charakterze wychowawczym, terapeutycznym lub szkoleniowym, po uprzednim porozumieniu się z tą organizacją lub instytucją;
7. orzec zakaz prowadzenia pojazdów;
8. orzec przepadek rzeczy uzyskanych w związku z popełnieniem czynu karalnego;
9. orzec umieszczenie w młodzieżowym ośrodku wychowawczym albo w rodzinie zastępczej zawodowej, która ukończyła szkolenie przygotowujące do sprawowania opieki nad nieletnim;
10. orzec umieszczenie w zakładzie poprawczym;
11. zastosować inne środki zastrzeżone w niniejszej ustawie do właściwości sądu rodzinnego, jak również zastosować środki przewidziane w Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym, z wyłączeniem umieszczenia w rodzinie zastępczej spokrewnionej, rodzinie zastępczej niezawodowej, rodzinnym domu dziecka, placówce wsparcia dziennego, placówce opiekuńczo-wychowawczej i regionalnej placówce opiekuńczo-terapeutycznej.

W przypadku osób nieletnich, które ukończyły 15 lat i dopuściły się czynów takich jak:

• zamach na życie Prezydenta RP,
• zabójstwo, spowodowanie ciężkiego uszczerbku na zdrowiu lub kalectwa,
• sprowadzenie powszechnego niebezpieczeństwa dla życia, zdrowia lub mienia w postaci pożaru, rozprzestrzenienia się substancji trujących, duszących lub parzących,
• uprowadzenie statku wodnego lub powietrznego,
• sprowadzenie katastrofy w ruchu lądowym, wodnym, powietrznym zagrażającej życiu lub zdrowiu wielu osób albo mieniu w wielkich rozmiarach,
• zgwałcenie ze szczególnym okrucieństwem lub wspólnie z innymi osobami,
• zamach terrorystyczny,
• napad rabunkowy, rozbój,

ich sprawę może rozpatrywać sąd karny i osoby takie odpowiadają jak osoby dorosłe.

Należy pamiętać, że Policja jest uprawniona do tego aby wykonywać postanowienia Sądu Rodzinnego i Nieletnich w zakresie zatrzymania i doprowadzenia nieletniego do MOW/Zakładu Poprawczego.  

(esz/tm)