Policyjne interwencje wobec sprawców przemocy domowej
Podejmowane przez policjantów interwencje związane z przemocą domową są szczególnie trudne. Wynika to m.in. z tego, że dotyczą spraw prywatnych i problemów, które w danej rodzinie narastały często od długiego czasu i nie sposób ich rozwiązać jedną interwencją. Dlatego tak ważne jest podjęcie współpracy z ofiarami przemocy i wdrożenie odpowiednich działań, takich jak choćby procedura Niebieskiej Karty.
Problem przemocy w rodzinie może zrodzić się bardzo szybko pod wpływem jednego impulsu albo kiełkować latami, szukając odpowiedniego momentu, by dać upust zgromadzonej energii. Formy przemocy też mogą być różne. Psychiczna, ekonomiczna i ta, o której słyszymy najczęściej, czyli fizyczna. Od czego może zacząć się domowa awantura? Powodów jest wiele i bardzo często czynnikiem zapalnym jest przede wszystkim wypity wcześniej alkohol. Jednak nie zawsze. Do wybuchu agresji może doprowadzić zbyt głośna muzyka, za słona zupa, brudny stół, nieodpowiednie ubranie czy subiektywne odczucia dotyczące zachowania drugiej osoby. Zgodnie z art. 207 kodeksu karnego, kto znęca się fizycznie lub psychicznie nad osobą najbliższą lub nad inną osobą pozostającą w stałym lub przemijającym stosunku zależności od sprawcy albo nad małoletnim lub osobą nieporadną ze względu na jej stan psychiczny lub fizyczny, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.
Węgorzewo
W środę (04.11.2020r.) w godzinach południowych oficer dyżurny węgorzewskiej komendy skierował patrol na interwencję domową do jednej z rodzin mieszkających na terenie Węgorzewa. Na miejscu funkcjonariusze ustalili, że sprawcą interwencji jest 20-latek. Jak się okazało, mężczyzna wrócił do domu z pracy i zdenerwował go fakt, że stół kuchenny był mokry. W nerwach wyrzucił na podłogę przygotowany obiad, uderzył żonę w twarz i wyzwał słowami wulgarnymi. Funkcjonariuszom powiedział, że wiele razy już tłumaczył żonie jak się sprząta, a ona dalej nie robi wszystkiego według jego wskazówek. Policjanci, aby zapewnić spokój przerażonej kobiecie zatrzymali 20-latka w policyjnej celi. Interweniujący funkcjonariusze objęli rodzinę procedurą Niebieskiej Karty. Teraz sprawdzają sytuację rodziny.
Iława
Oficer dyżurny iławskiej policji został poinformowany o kolejnej awanturze przed jednym z mieszkań w Iławie. Funkcjonariusze pojechali na miejsce. Okazało się, że znany im z wcześniejszych interwencji 29–latek pomimo obowiązującego sądowego zakazu zbliżania się do swojej mamy oraz zakazu kontaktowania się, przyszedł do niej. Jak ustalili policjanci mieszkaniec Iławy groził również kobiecie pozbawianiem życia. Mundurowi zatrzymali mężczyznę i osadzili w policyjnej celi. Na podstawie zgromadzonych materiałów, sąd zastosował wobec 29-latka tymczasowy areszt. Mężczyzna najbliższe trzy miesiące spędzi w więzieniu. Kodeks karny za samo niestosowanie się do zakazu sądowego przewiduje karę do 7 i pół roku pozbawienia wolności.
Bartoszyce
W poniedziałek (02.11.2020r.) policjanci interweniowali w jednym z domów w Górowie Iławeckim. Tam awanturował się pijany 77–latek. Mężczyzna uderzył żonę, wyzywał ją i groził jej pozbawieniem życia. To nie była pierwsza interwencja, której powodem było zachowanie 77–latka. Rodzina objęta była procedurą Niebieskiej Karty, dzielnicowy wielokrotnie rozmawiał z mężczyzną i zobowiązywał go do zachowania zgodnego z prawem. Ostatnia awantura w domu małżeństwa przelała czarę goryczy, pijany 77–latek został zatrzymany, bo stwarzał realne zagrożenie dla życia i zdrowia swojej schorowanej żony. Na uwagę i szczególe uznanie zasługuje postawa sąsiadki rodziny, która słysząc niepokojące odgłosy awantury, powstrzymywała agresję 77–latka wobec żony, zanim na miejsce dojechali policjanci. Mężczyzna został zatrzymany i trafił do policyjnej celi. Zebrany przez policjantów materiał dowodowy pozwolił za przedstawienie 77–latkowi zarzutu znęcanie się psychicznego i fizycznego nad żoną. Policja wspólnie z prokuraturą wystąpili z wnioskiem do sądu o aresztowanie mężczyzny. W środę Sąd Rejonowy w Bartoszycach aresztował 77–latka na 3 miesiące. Mężczyzna jest już w areszcie śledczym, gdzie pożegna stary i przywita nowy rok.
Jak działa system pomocy?
W chwili stwierdzenia przemocy w rodzinie Niebieską Kartę może założyć policjant ale także kurator, pracownik socjalny, przedstawiciel oświaty, służby zdrowia. To właśnie te wszystkie podmioty współpracują razem realizując zadania z zakresu przeciwdziałania przemocy w rodzinie w ramach pracy w Zespołach Interdyscyplinarnych i Grupach Roboczych. W sytuacji wszczęcia procedury „Niebieskie Karty” przez przedstawiciela jednego z pięciu uprawnionych z mocy ustawy do tego podmiotów kopia formularza pozostaje u wszczynającego, oryginał zostaje przekazany w ciągu 7 dni do przewodniczącego Zespołu Interdyscyplinarnego. Przewodniczący Zespołu po otrzymaniu „Niebieskiej Karty” w ciągu 3 dni zobowiązany jest przekazać ją członkom Zespołu Interdyscyplinarnego lub Grupy Roboczej. Grupa robocza, w skład której wchodzą przedstawiciele policji, pomocy społecznej, ochrony zdrowia, oświaty, gminnych komisji rozwiązywania problemów alkoholowych ustala termin spotkania i w pierwszej kolejności na spotkanie zaprasza osobę, wobec której istnieje podejrzenie, że jest dotknięta przemocą w rodzinie. Po dokonaniu oceny sytuacji w rodzinie i w obecności tej osoby wypełniany jest formularz Niebieska Karta C.
Niestawiennictwo ofiary przemocy na spotkanie grupy nie wstrzymuje prac grupy lub zespołu. Następnie ustalane jest kolejne spotkanie grupy, na które zapraszana jest osoba wobec, której istnieje podejrzenie, że stosuje przemoc w rodzinie. W obecności tej osoby wypełniany jest formularz Niebieskiej Karty – druk D. Jeżeli ofiarą przemocy w rodzinie jest dziecko, działania z jego udziałem powinny być prowadzone w miarę możliwości w obecności psychologa. Na spotkania zespołu lub grupy dziecko nie jest zapraszane. O sytuacji małoletnich ofiar przemocy zostaje poinformowany sąd rodzinny. Zakończenie procedury możliwe jest jedynie w przypadku ustania przemocy w rodzinie, po zrealizowaniu indywidualnego planu pomocy albo rozstrzygnięciu o braku zasadności podejmowania działań.
Co czeka sprawcę?
Wprowadzone przepisy umożliwiają szybką i skuteczną izolację sprawców przemocy od osób pokrzywdzonych. Ustawa z dnia 10 czerwca 2010 r. o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie oraz niektórych innych ustaw (dz. U. Nr 125, poz. 842) wprowadziła nowe środki ochrony osób pokrzywdzonych. Oprócz tymczasowego aresztowania, prokurator może nakazać sprawcy opuszczenie lokalu mieszkalnego zajmowanego wspólnie z pokrzywdzonym. Środek ten jest orzekany z urzędu lub na wniosek policji na okres do trzech miesięcy. Istnieje również możliwość orzeczenia zakazu zbliżania się na określoną odległość sprawcy do osoby pokrzywdzonej.
(af/jk/mk/tm)